Knobbels in de borst komen regelmatig voor en hebben meestal te maken met veranderingen in het lijf welke plaatsvinden gedurende de puberteit, zwangerschap, de overgang, de menstruele cyclus of het slikken van de pil. Het is belangrijk dat u uw borsten goed kent en ze regelmatig controleert, zodat wanneer er een knobbel mocht ontstaan u dit gemakkelijk herkent. Alhoewel het ontdekken van een knobbel in uw borst en de gedachte aan een biopsie in eerste instantie zorgelijk lijkt, is het geruststellend om te weten dat 80% van de vrouwen die een biopsie ondergaan geen borstkanker hebben.¹ Het is echter belangrijk om een afspraak te maken met uw arts indien u een afwijking constateert.

Uw arts zal u eerst vragen naar uw medische achtergrond. Nadien zal de arts uw toestemming vragen uw borst met de hand te onderzoeken. Vervolgens zal de borst verder worden onderzocht met echografie, een MRI of mammogram (röntgen). Deze onderzoeken kunnen voldoende zijn voor de arts om een diagnose te kunnen stellen. Het kan ook dat hiervoor aanvullend een borstbiopsie nodig blijkt.

U kunt het gevoel hebben dat u de controle kwijt bent over wat er zich in uw lichaam afspeelt, maar u heeft wel controle over wat daarmee verder gebeurt. Ondanks dat artsen vanuit het oogpunt van hun vak zullen besluiten wat het beste traject is voor u, houdt niets u tegen om naar eigen behoefte zoveel mogelijk vragen te stellen en de alternatieven te onderzoeken. U heeft als potentiële patiënt van een biopsie een keuze met betrekking tot de ingreep en het is belangrijk om de verschillende ingrepen die beschikbaar zijn tegen elkaar af te wegen. In dit kader vindt u hier nadere informatie met betrekking tot de diverse beschikbare vormen van borstbiopsie, dewelke u, indien gewenst, kunt bespreken met uw arts.

Waartoe dient een biopsie?

Een borstbiopsie betreft een diagnostisch onderzoek waarbij een klein stukje borstweefsel uit een verdacht gebied wordt verwijderd. Dit weefsel wordt vervolgens naar een laboratorium verstuurd waar het onderzocht wordt door een patholoog. De voornaamste reden om een biopt te nemen is om te concluderen of een knobbel in de borst al dan niet kwaadaardig is. Maar een biopsie kan ook worden uitgevoerd om een goedaardige knobbel te verwijderen. Terwijl lichamelijk onderzoek en diagnostische beeldvorming een groot deel uitmaken van het uiteindelijke besluit tot de beste behandelmethode, is een biopsie de enige ingreep die definitief uitwijst of een knobbel goedaardig is.

Er zijn verschillende typen biopsie beschikbaar. Welke biopsie methode uw arts voor u adviseert hangt af van uw toestand, symptomen en medische historie.

Cytologische punctie (FNA)

Een cytologische punctie is het minst invasief van alle biopsieën en wordt over het algemeen gekozen wanneer de arts vermoedt dat de knobbel vocht bevat (bijvoorbeeld bij een cyste) naar aanleiding van een mammogram, een MRI of een echo. Indien de knobbel vocht bevat zou deze moeten inzakken en krimpen zodra het vocht via de naald is opgenomen.¹ De arts kan hierbij echografie inzetten om de exacte locatie van de knobbel te bepalen. Een cytologische punctie heeft weing impact, wordt onder locale verdoving uitgevoerd en laat zelden een litteken achter.⁵

Histologische biopsie (CNB)

Een andere mogelijkheid is een histologische biopsie. Via deze ingreep zal de arts een kleine hoeveelheid weefsel verwijderen met behulp van een iets grotere, holle naald. Deze ingreep gebeurt onder lokale verdoving. Soms zal de arts op de betreffende plek een marker achterlaten zodat, wanneer  besloten wordt om te operen, de chirurg direct weet waar de knobbel zich bevindt.¹ In de meeste gevallen zal de arts de ingreep met behulp van echografie uitvoeren. Aangezien de naald bij een histologische biopsie lichtelijk groter is, kan deze een klein litteken achterlaten. Ook kunnen na de ingreep gedurende een korte periode bijeffecten als gevoeligheid, kneuzingen en algemene pijn in de betreffende borst optreden.

Vacuüm biopsie (VAB)

Uw arts kan een vacuüm biopsie adviseren. Deze relatief nieuwe methode biedt een low-impact alternatief voor diagnose en potientiële verwijdering van knobbels in de borst. De methode wordt beschouwd als een verbetering ten aanzien van traditionele methoden zoals CNB en FNA. Alhoewel laatstgenoemde methoden nuttige diagnostische hulpmiddelen zijn, vereisen zij wel een herhaaldelijk insteken van de naald om een geschikte hoeveelheid weefsel te verkrijgen.

Met VAB kan men diverse hoeveelheden weefsel in een enkele ingreep verzamelen, wat inhoudt dat de kansen op het verkrijgen van een genoeg weefsel aanzienelijk verhoogt³.

Tijdens de ingreep wordt een kleine snede ter grootte van ongeveer een halve rijstkorrel in de huid gemaakt. Vervolgens wordt er met behulp van echografie een sonde ingebracht in de borst. Een milde vacuüm-druk leidt het weefsel naar de sonde terwijl een roterend scalpel weefsel verzamelt.² Het grootste voordeel van deze methode ten opzichte van die van CNB en FNA is de nauwkeurigheid waarmee de diagnose gesteld kan worden. Onderzoek heeft aangetoond dat VAB een diagnostische nauwkeurigheid heeft van bijna  100%.^3,4

ALs u een biopsie ondergaat, is het aan te raden de rest van de dag vrijaf te nemen, alhoewel de meeste vrouwen in de loop van de volgende dag hun gebruikelijke routine kunnen vervolgen. Denk eraan dat u een beha bij u hebt omdat uw borst na de ingreep ondersteuning nodig heeft. Autorijden wordt ook gedurende de rest van de dag afgeraden. Het is normaal dat u na de biopsie enig ongemak in uw borst ervaart alsmede gevoeligheid en kneuzingen.

Wanneer u een knobbel in uw borst ontdekt, is het belangrijk dat u contact opneemt met uw arts. Deze zal u de beste behandelmethode adviseren. Wilt u meer weten over borstgezondheid en de daaraan gerelateerde onderwerpen dan kunt u terecht bij ons hulpcentrum.

REFERENTIES

1. NBCF (2016) Biopsy: The national breast cancer foundation. Available at: http://www.nationalbreastcancer.org/breast-cancer-biopsy (Accessed: 24 February 2017).
2. Mayo Clinic: Breast Biopsy, What you can expect. Available at: http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/breast-biopsy/details/what-you-can-expect/rec-20236113
3. Park, H.-L. and Kim, L.S. (2011) ‘The current role of vacuum assisted breast biopsy system in breast disease’, Journal of Breast Cancer, 14(1), p. 1. doi: 10.4048/jbc.2011.14.1.1.
4. Pan S, Liu W, Jin K, Liu Y, Zhou Y. Ultrasound-guided vacuum-assisted breast biopsy using Mammotome biopsy system for detection of breast cancer: results from two high volume hospitals. International Journal of Clinical and Experimental Medicine. 2014;7(1):239-246.
5. Hoad-Robson, R. Fine needle aspiration. (2015)