Η διάγνωση ενός ινοαδενώματος μπορεί να προκαλέσει άγχος και ανησυχία στον οποιονδήποτε, ειδικά όταν δεν έχει ακούσει ποτέ ξανά στο παρελθόν να γίνεται λόγος για αυτόν τον τύπο βλάβης συγκεκριμένα. Σε περίπτωση διάγνωσης ενός ινοαδενώματος είναι πιθανό να επιθυμεί να μάθει περισσότερα σχετικά με αυτή την παθολογία, καθώς επίσης και τις επιλογές που υπάρχουν σχετικά με τη θεραπεία του. Είναι πιθανό να μη γνωρίζει επίσης εάν είναι απαραίτητη ή επιθυμητή η θεραπεία. Έχοντας επίγνωση της κατάστασης αυτής προβήκαμε στη συλλογή όλων των πληροφοριών που χρειάζονται προκειμένου να σας καθησυχάσουμε. Προσπαθούμε λοιπόν εδώ να σας ενημερώσουμε λίγο περισσότερο σχετικά με τον εν λόγω τύπο βλάβης, καθώς επίσης να σας βοηθήσουμε να αντιληφθείτε πότε κρίνεται απαραίτητη η θεραπεία και ποιά θα ήταν η καταλληλότερη επιλογή για εσάς.

Τι είναι το ινοαδένωμα;

Σε πρώτη φάση κρίνεται απαραίτητο το να γνωρίζετε τι είναι πραγματικά το ινοαδένωμα. Το ινοαδένωμα αποτελεί μια πολύ συχνή καλοήθη βλάβη του μαστού. Όταν είναι ψηλαφητοί είναι δυνατή η οριοθέτησή τους με το δάχτυλο και μετακινούνται, δίνοντας την αίσθηση του φευγαλέου, σαν να υπάρχουν βόλοι κάτω από δέρμα.² Το μέγεθος κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως κάμποσα εκατοστά (στην πλειοψηφία τους κυμαίνονται από 1 έως 3 cm).¹ Πολλές φορές απαντώνται κατά τη διάρκεια της εφηβείας, είναι ωστόσο πιο συχνά στις γυναίκες που έχουν μόλις περάσει το εικοστό έτος ηλικίας τους.¹ Αυτός ο τύπος βλάβης απαντάται παρ’ όλα αυτά σε γυναίκες κάθε ηλικίας.¹ Το ινοαδένωμα είναι σε γενικές γραμμές ανώδυνο, υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις όπου παρουσιάζουν ευαισθησία και προκαλούν ενοχλήσεις. Κάτι τέτοιο συμβαίνει συνήθως ακριβώς πριν από την έμμηνο ρύση ή σε περίπτωση όπου απαντώνται σε ζώνες όπου υπάρχει πιθανότητα τριβής τους με το σουτιέν.¹

Ποιά είναι η διαφορά ανάμεσα στα απλά και τα πολύπλοκα ινοαδενώματα;

Υπάρχουν παραπάνω από ένας τύπος ινοαδενωμάτων, ο πιο συχνός ωστόσο τύπος είναι το “απλό ινοαδένωμα”. Τα απλά ινοαδενώματα έχουν συνήθως μέγεθος μεταξύ 1 και 3 cm, είναι λεία στην αφή και δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού στο μέλλον.¹ Εάν μπορούσατε να παρατηρήσετε ένα απλό ινοαδένωμα στο μικροσκόπιο θα διαπιστώνατε ότι έχει παντού την ίδια όψη.¹ Εάν μπορούσατε από την άλλη να παρατηρήσετε μέσω μικροσκοπίου το πολύπλοκο ινοαδένωμα, θα διαπιστώνατε ότι ορισμένα από τα κύτταρα έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.¹ Αυτός ο τύπος ινοαδενώματος μπορεί να αυξήσει ελαφρώς τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον, ενώ είναι πιθανό να αυξηθεί σε μέγεθος.¹

Υπάρχουν κι άλλοι τύποι ινοαδενώματος λιγότερο συχνοί όπως είναι τα γιγαντιαία και τα νεανικά ινοαδενώματα, ονομασίες οι οποίες αντιστοιχούν σε ινοαδενώματα μεγέθους που υπερβαίνει τα 5 cm και τα οποία απαντώνται σε γυναίκες νεαρότερης ηλικίας ή έφηβες.¹

Για ποιόν λόγο σχηματίζονται τα ινοαδενώματα;

Παρόλο που δεν είναι γνωστά τα ακριβή αίτια που οδηγούν στην εμφάνιση του ινοαδενώματος, θεωρείται ότι μπορεί να προκαλούνται από μια υπερβολική ευαισθησία στα οιστρογόνα (ορμόνες που παράγονται από τη γυναίκα στον μεγαλύτερο βαθμό κατά τη γόνιμη περίοδο της ζωής της).³ Τα ινοαδενώματα είναι πιο συχνά στις γυναίκες ηλικίας 20 έως 40 ετών, περίοδος που χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη γονιμότητά τους.² Θεωρείται επίσης συχνή η αύξησή τους σε μέγεθος κατά τη διάρκεια των κύκλων ορμονοθεραπείας ή κατά την κύηση. Από την άλλη πλευρά είναι πιθανό να μειωθούν σε μέγεθος ύστερα από την εμμηνόπαυση κατά την οποία μειώνονται τα επίπεδα οιστρογόνων.³

Ο μαστός αποτελείται από γαλακτοφόρους αδένες και από σωλήνες που ονομάζονται “αγωγοί” οι οποίοι μεταφέρουν το γάλα στη θηλή.¹ Οι αδένες και οι αγωγοί σχηματίζουν τους λοβούς, οι οποίοι περιβάλλονται από ινώδη και λιπώδη ιστό που καταλαμβάνει την πλειοψηφία του όγκου του μαστού.¹ Τα ινοαδενώματα σχηματίζονται στην ουσία όταν ο αδενικός ιστός και οι αγωγοί μεγαλώνουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό στους λοβούς, συμπυκνώνονται και οδηγούν στη δημιουργία ενός στέρεου λοβού.¹

Πώς διαγιγνώσκεται ένα ινοαδένωμα;

Τα ινοαδενώματα αποτελούν μια συχνή αιτία δημιουργίας οζιδίων στον μαστό και είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προκειμένου να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Ο γιατρός σας θα σας ζητήσει αρχικά το ιατρικό ιστορικό σας. Στη συνέχεια ενδέχεται να σας ζητήσει να προβεί σε μια κλινική εξέταση, ενώ μπορεί να σας ρωτήσει εάν επιθυμείτε να είναι παρούσα κάποια νοσοκόμα. Σε περίπτωση όπου μετά την κλινική εξέταση κριθεί απαραίτητο μπορεί να σας συστήσει να προβείτε σε ένα υπερηχογράφημα ή μια μαστογραφία (ακτίνες Χ). Οι εν λόγω εξετάσεις ενδέχεται να είναι αρκετές προκειμένου ο γιατρός να κάνει τη διάγνωσή του. Σε περίπτωση, ωστόσο, όπου το αποτέλεσμα δεν είναι οριστικό, μπορεί να επιλέξει την εκτέλεση μιας βιοψίας.

Η βιοψία μαστού αποτελεί έναν διαγνωστικό έλεγχο ο οποίος περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός μικρού δείγματος ιστού του μαστού από τη βλάβη. Το εν λόγω δείγμα αποστέλλεται στη συνέχεια στο εργαστήριο προκειμένου να εξεταστεί από τον παθολογοανατόμο. Ο κύριος λόγος για τον οποίο πραγματοποιείται μια βιοψία μαστού είναι προκειμένου να προσδιοριστεί εάν μια βλάβη του μαστού είναι καρκίνος ή όχι. Σε περίπτωση όπου δεν είναι καρκίνος θα πρέπει να γίνει ακριβής διάγνωση του καλοήθους τύπου βλάβης. Κατά την εκτέλεση συγκεκριμένων τύπων βιοψίας είναι πιθανή η αφαίρεση του συνόλου της βλάβης και ως εκ τούτου στην περίπτωση του ινοαδενώματος είναι δυνατή η εκτομή του. Παρόλο που η κλινική εξέταση και οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να καθοδηγήσουν τη διάγνωση,  η βιοψία είναι η μοναδική διαδικασία προκειμένου να προσδιοριστεί οριστικά εάν μια βλάβη στον μαστό είναι καρκίνος ή όχι.⁴ Σε περίπτωση όπου η μαστογραφία ή το υπερηχογράφημα παρέχουν επαρκείς πληροφορίες δεν χρειάζονται άλλες εξετάσεις. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη διεξαγωγή εξετάσεων για διάστημα που μπορεί να διαρκέσει έως και δύο χρόνια προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το οζίδιο δεν μεγαλώνει. Σε περίπτωση, ωστόσο, όπου ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο μπορεί να συνιστήσει μια βιοψία.

Σε γενικές γραμμές δεν είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία στην περίπτωση του ινοαδενώματος. Στην πλειοψηφία τους δεν αλλάζουν μέγεθος και εξαλείφονται απροσδόκητα. Σε περίπτωση, ωστόσο, όπου το οζίδιο μεγαλώνει σε μέγεθος, προκαλεί ενοχλήσεις, αλλοιώνει το σχήμα του μαστού ή όπου ο ασθενής αποφασίσει ότι δεν επιθυμεί την αφαίρεσή του, μπορεί ο γιατρός να συστήσει την εκτομή του.

Η εκτομή του ινοαδενώματος μπορεί να πραγματοποιηθεί με δύο τρόπους. Η πρώτη είναι μέσω μιας επέμβασης σε αίθουσα χειρουργείου κατά την οποία πραγματοποιείται μια τομή στο δέρμα και ακολουθεί η χειρουργική αφαίρεση του ινοαδενώματος.⁴ Η εν λόγω επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως με τη χορήγηση τοπικής ή γενικής αναισθησίας, μπορεί να αφήσει ουλή, ενώ για διάστημα μερικών ημερών ύστερα από την επέμβαση η εν λόγω ζώνη μπορεί να παρουσιάζει πόνο και φλεγμονή.

Η δεύτερη επιλογή είναι η βιοψία μέσω εξαίρεσης υπό αναρρόφηση. Η εν λόγω επέμβαση χρησιμοποιεί μια σχετικά καινούρια τεχνική και αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική εναλλακτική για την αφαίρεση των ινοαδενωμάτων, η οποία δεν χρήζει νοσηλείας ούτε πραγματοποιείται σε αίθουσα χειρουργείου. Πραγματοποιείται με χορήγηση τοπικής αναισθησίας και απαιτείται μια μικρή τομή στο δέρμα, στη ζώνη που επηρεάζεται. Στη συνέχεια εισάγεται μια υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη βελόνη στον μαστό και με τη δημιουργία μιας ελαφριάς μορφής κενού γίνεται αναρρόφηση του ιστού μέσω της βελόνης. Ένα έλασμα του περιστροφικού νυστεριού πραγματοποιεί παράλληλα τομή στο ινοαδένωμα και το αφαιρεί σιγά-σιγά.⁷ Η βιοψία μέσω εξαίρεσης υπό αναρρόφηση αποτελεί τη θεραπευτική αγωγή που συνιστάται από το National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) για την εκτομή των ινοαδενωμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο.⁶ Η επέμβαση δεν αφήνει σε γενικές γραμμές ουλή. Μπορεί, ωστόσο, να προκαλέσει φλεγμονή και πόνο για τις επόμενες ημέρες, αν και είναι πιο ελαφριάς μορφής απ’ ό,τι στην περίπτωση όπου η εκτομή πραγματοποιείται μέσω χειρουργικής επέμβασης.

Παρά το γεγονός ότι ο εντοπισμός ενός οζιδίου μπορεί να προκαλέσει ανησυχία στην αρχή, το 80 με 85 τοις εκατό των οζιδίων του μαστού δεν είναι καρκίνος.⁴ Είναι σημαντικό, ωστόσο, το να συμβουλευτείτε έναν γιατρό σε περίπτωση εντοπισμού οποιασδήποτε ανωμαλίας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα οζίδια του μαστού και την υγεία γενικότερα του μαστού, εξερευνήστε την υπηρεσία υποστήριξής μας.

Πηγές

1. https://www.breastcancercare.org.uk/information-support/have-i-got-breast-cancer/benign-breast-conditions/fibroadenoma
2. https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/non-cancerous-breast-conditions/fibroadenomas-of-the-breast.html
3. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fibroadenoma/basics/causes/con-20032223 – causes
4. NBCF (2016) Biopsy: The national breast cancer foundation. Available at: http://www.nationalbreastcancer.org/breast-cancer-biopsy (Accessed: 24 February 2017) – 80%
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1497021/
6. https://www.nice.org.uk/guidance/ipg156
7. Mayo Clinic: Breast Biopsy, What you can expect. Available at: http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/breast-biopsy/details/what-you-can-expect/rec-20236113